Normy EN dotyczące rękawic ochronnych
Jeżeli stwierdzono, że rękawice ochronne spełniają wymagania bezpieczeństwa, oraz otrzymają oznakowanie CE w kraju UE, mogą być eksportowane i sprzedawane na terytorium całej UE. W tym celu producent musi wykazać zgodność produktów z szeregiem norm EN. Normy EN określają wymagania, metody testowania, a także wymogi dotyczące oznakowania produktu oprócz znaku CE; stanowią również, jakie treści mają zawierać instrukcje użytkowania dostarczane przez producenta.
OBJAŚNIENIE KATEGORII RYZYKA
Dyrektywa UE 2016/425/EWG wprowadza podział środków ochrony indywidualnej na trzy kategorie w zależności od poziomu ryzyka. Stopień ryzyka narażenia użytkownika wpływa na rygorystyczność przeprowadzanych testów, które określają właściwości ochronne i certyfikację rękawic. W związku z tym, że przepisy UE sformułowano w sposób ogólny, opracowano normy europejskie, które definiują szczegółowe wymagania, metody testowania i instrukcje dotyczące znakowania.
KATEGORIA CE
Rozporządzenie (UE) 2016/425
Kat. I Zagrożenia minimalne.
Produkt chroni użytkowników przed zagrożeniami minimalnymi. Producent musi potwierdzić zgodność produktu z podstawowymi wymaganiami dotyczącymi rękawic ochronnych, odpowiada również za uzyskanie oznakowania CE. Odnosi się to do wszystkich rękawic ochronnych.
Kat. II Inne zagrożenia.
Produkt spełnia zarówno podstawowe wymagania, jak i dodatkowe normy dotyczące określonych obszarów użytkowania. Testowanie rękawic musi odbywać się w autoryzowanych laboratoriach, a ich typ musi być zatwierdzony przez jednostkę notyfikowaną wystawiającą certyfikaty.
Kat. III Poważne zagrożenia.
Produkt zapewnia ochronę przed zagrożeniami, które mogą powodować bardzo poważne konsekwencje, takie jak śmierć lub nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu. Testowanie rękawic musi odbywać się w autoryzowanych laboratoriach, a ich typ musi być zatwierdzony przez jednostkę notyfikowaną. Kolejnym wymaganiem jest coroczna kontrola procesu produkcyjnego oraz sprawdzanie rękawic pod kątem jakości. Kod identyfikacyjny jednostki notyfikowanej (cztery cyfry) zostaje umieszczony bezpośrednio po oznakowaniu CE, np. CE 0123.
EN ISO 21420:2020
Wymagania ogólne
i metody badań
- Rękawice muszą być wykonane tak, aby zapewniały wyznaczoną ochronę.
- Materiał, szwy i brzegi nie mogą powodować urazów.
- Rękawice muszą być łatwe do zakładania i zdejmowania.
- pH rękawic powinno mieścić się w zakresie od 3,5 do 9,5.
- W rękawicach skórzanych zawartość chromu (VI) nie może przekraczać 3 mg/kg.
- Zawartość DMFa (dimetyloformamidu) w rękawicy zawierającej poliuretan powinna wynosić poniżej 1000 mg/kg.
- Producent musi dostarczyć wykaz znanych alergenów na żądanie.
- Jakość ochrony rękawic nie może ulegać zmianie, jeżeli przestrzegane są instrukcje dotyczące prania.
- Rękawice muszą zapewnić maksymalną swobodę ruchu palców (zręczność), a jednocześnie odpowiednią ochronę.
- Jeżeli zastrzeżone są właściwości elektrostatyczne, rękawice muszą być badane zgodnie z normą EN 16350:2014
EN 374-2: 2014
Odporność na przenikanie
Rękawice, które mają chronić przed mikroorganizmami i substancjami chemicznymi, muszą być nieprzepuszczalne (nie mogą zawierać otworów). W przypadku cienkich rękawic jednorazowych przenikalność testuje się, napełniając rękawicę wodą lub powietrzem. Jeżeli woda lub powietrze wydostaje się, rękawica jest wadliwa.
EN 16523-1: 2015
Odporność na przenikanie substancji chemicznych
(zastępuje normę EN 374-3:2003)
Metoda testowa do pomiaru odporności materiału ŚOI na przenikanie niebezpiecznych substancji chemicznych na poziomie molekularnym i przy ciągłym kontakcie. Rękawice klasyfikuje się, określając ich typ jako A, B lub C.
Lista substancji chemicznych, w odniesieniu do których testowane są rękawice, została rozszerzona o kolejne sześć substancji. W zastosowaniach przemysłowych pojawiają się coraz to nowe substancje chemiczne i niektóre z nich nie były uwzględnione w poprzedniej normie.
EN 374-4: 2013
Odporność na degradację pod wpływem substancji chemicznych
Degradacja jest szkodliwą zmianą jednej lub kilku właściwości materiału rękawic ochronnych w wyniku kontaktu z substancją chemiczną. Oznakami degradacji mogą być rozwarstwienie, odbarwienie, stwardnienie, zmiękczenie, zmiana wymiarów, utrata wytrzymałości na rozciąganie itp. Określa się ją w drodze pomiaru procentowej zmiany odporności na przebicie materiału rękawic po nieprzerwanym, 1-godzinnym kontakcie powierzchni zewnętrznej z testową substancją chemiczną. Wyniki testu degradacji muszą być zawarte w ulotce informacyjnej w odniesieniu do wszystkich trzech typów rękawic.
EN 374-5: 2016
Ochrona przed mikroorganizmami
Nowa norma wprowadza testy dotyczące ochrony przed wirusami. W poprzedniej normie uwzględniono jedynie grzyby i bakterie.
Nowe oznakowania na opakowaniu będą wskazywać, czy rękawice chronią tylko przed bakteriami i grzybami, czy przed bakteriami, grzybami i wirusami. Piktogram wskazujący na zagrożenie biologiczne oznacza rękawice chroniące przed bakteriami i grzybami. W przypadku rękawic spełniających wymogi metody testowania pod kątem wirusów piktogram będzie uzupełniony wyrazem „VIRUS”.
EN 511:2006
Zagrożenia związane z niskimi temperaturami
Rękawice chroniące przed zimnem poddawane są testom w odniesieniu do dwóch różnych sytuacji:
zimna przenikającego, inaczej konwekcyjnego (a), i zimna kontaktowego (b), np. podczas bezpośredniego kontaktu z zimnym przedmiotem. W razie potrzeby testowana jest odporność na przepuszczalność wody (c).
A: Zimno konwekcyjne to proces utraty ciepła wskutek ruchu powietrza lub wody na skórze. Badanie to mierzy właściwości termoizolacyjne rękawicy po wystawieniu jej na działanie zimnego wiatru. Liczba wskazuje poziom ochrony w skali od 0 do 4. Najwyższy poziom ochrony to 4.
B: Zimno kontaktowe odnosi się do tego, ile ciepła zostaje utracone w wyniku fizycznego kontaktu z innym obiektem, takim jak śnieg. Badanie to mierzy opór cieplny rękawicy – w skali od 0 do 4 – po wystawieniu na kontakt z zimnym obiektem. Najwyższy poziom ochrony to 4.
C: Przepuszczalność wody to badanie, które sprawdza, czy rękawica jest wodoodporna. Możliwe wyniki to 0 lub 1. Ocena 1 oznacza, że rękawica nie przepuszcza wody. Rękawice z oceną 0 również mogą zachowywać wodoodporność, ale przez czas krótszy niż 5 minut.
EN 407:2020
Zagrożenia termiczne (wysoka temperatura i/lub ogień)
Rękawice oznaczone jednym z takich piktogramów zapewniają ochronę przed co najmniej jednym zagrożeniem termicznymi. Uwaga! Piktogram przedstawiający płomień może być stosowany w przypadku przetestowania pod kątem palności (ograniczenie rozprzestrzeniania się płomienia). Skuteczność rękawic została przetestowana pod kątem następujących zagrożeń:
- Ograniczenie rozprzestrzenianie się płomienia
- Odporność na ciepło kontaktowe
- Odporność na ciepło konwekcyjne
- Odporność na ciepło promieniowania
- Odporność na drobne rozpryski stopionego metalu
- Odporność na duże ilości stopionego metalu
EN 16350: 2014
Właściwości elektrostatyczne
Korzystanie z rękawic antystatycznych (rozpraszających ładunki elektrostatyczne) jest ważne w miejscach, w których istnieje niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu. Zjawisko, którego wystąpienia należy unikać, to przepływ prądu przez ciało człowieka spowodowany kontaktem z przedmiotami w otoczeniu o innym potencjale elektrycznym, co powszechnie nazywamy „porażeniem”.
EN 388:2016 + A1:2018
Rękawice chroniące przed zagrożeniami mechanicznymi
W zaktualizowanej wersji normy EN 388:2016 dostępne są teraz dwa testy odporności na przecięcie. Nadal obowiązuje Metoda Coup, jednak teraz stosuje się ją wyłącznie w przypadku materiałów, które nie wpływają na ostrość krawędzi tnącej. W przypadku materiałów powodujących tępienie się ostrza, np. większości materiałów odpornych na przecięcie, wymagane jest przeprowadzenie testu TDM. W takich przypadkach metoda Coup daje jedynie wyniki orientacyjne, które zostały oznaczone znakiem X,
natomiast wiarygodnym punktem odniesienia są wyniki testu odporności na przecięcie metodą TDM.
a. Odporność na ścieranie (poziom ochrony 0–4)
Liczba cykli potrzebnych do przetarcia otworu za pomocą papieru ściernego w okrągłej próbce materiału rękawicy przy użyciu stałego nacisku i ruchu. Najwyższy poziom wytrzymałości wynosi 4 i odpowiada 8000 cykli.
b. Odporność na przecięcie, test Coup (poziom ochrony 0–5)
Podczas badania mierzy się liczbę obrotów wymaganą do przecięcia materiału ostrzem okrągłym obracającym się ze stałą szybkością. Wynik badania porównuje się z wynikiem dla materiału wzorcowego, aby uzyskać wskaźnik. Najwyższy poziom ochrony wynosi 5 i odpowiada wskaźnikowi 20.
c. Odporność na rozdarcie (poziom ochrony 0–4)
Siła wymagana do rozdarcia wstępnie naciętej prostokątnej próbki rękawicy. Najwyższy poziom ochrony odpowiada sile 75 N.
d. Odporność na przekłucie (poziom ochrony 0–4)
Pomiar wartości siły niezbędnej do przekłucia rękawicy znormalizowanym przebijakiem z określoną prędkością (10 cm/min).
e. Odporność na przecięcie wg testu przecięcia ISO (poziom ochrony A–F)
Siła w niutonach (N) wymagana do przecięcia próbki za pomocą prostokątnego ostrza w specjalnym urządzeniu do prób przecięcia, takim jak tomodynamometr (TDM). Test ten jest opcjonalny, chyba że ostrze w teście Coup zostaje stępione – w takim przypadku wynik test ISO staje się punktem odniesienia w zakresie odporności na przecięcie.
f. Ochrona przed uderzeniami (poziom ochrony P)
Badanie pod kątem ochrony przed uderzeniami przeprowadza się zgodnie z normą dotyczącą rękawic ochronnych przeznaczonych dla motocyklistów (EN 13594:2015). Badaniu poddawany jest chroniony obszar. Ze względu na niewielką powierzchnię obszar wokół palców nie może być badany z wykorzystaniem tej metody. Energia uderzenia wynosi 5 J, a przekazywana siła musi odpowiadać najwyższemu poziomowi, w tym przypadku poziomowi 1 (wynik indywidualny: ≤ 9,0 kN, uśredniona siła: ≤ 7,0 kN).
EN 12477:2001+ A1:2005
Rękawice ochronne dla spawaczy
Norma ta opisuje, w jaki sposób rękawice powinny być zaprojektowane w celu zapewnienia ochrony dłoni i nadgarstka podczas spawania i podobnych prac. Rękawice spawalnicze są testowane zgodnie z normą EN 388:2016+A1:2018 i EN 407:2004.
Na podstawie wyników badań według normy EN 388 i EN 407 rękawice klasyfikuje się jako typ A i/
lub typ B:
- Typ A odnosi się do rękawic o wyższej odporności, oferujących jednak mniejszą elastyczność i zręczność.
- Typ B odnosi się do rękawic o niższej odporności, oferujących jednak większą elastyczność i zręczność.
Rękawice spawalnicze powinny być dłuższe niż standardowe rękawice ochronne, a rozmiary powinny odpowiadać
podanym w poniższej tabeli:
Rękawice przeznaczone do spawania łukowego są badane pod kątem rezystancji skrośnej zgodnie z normą EN 1149-2. Rezystancja skrośna w przypadku rękawic typu A i B powinna wynosić 10^5 Ω.
Zagrożenia związane z kontaktem z żywnością
Ma to zastosowane do materiałów i wyrobów, które w stanie gotowym do użytkowania są przeznaczone do kontaktu lub pozostają w kontakcie z żywnością lub z wodą przeznaczoną do spożycia przez ludzi. Zgodnie z rozporządzeniem nr 1935/2004:
„Materiały i wyroby (...) produkowane są zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną, tak aby w normalnych lub możliwych do przewidzenia warunkach użytkowania nie dochodziło do migracji ich składników do żywności w ilościach, które mogłyby:
- stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka,
- powodować niemożliwe do przyjęcia zmiany w składzie żywności lub powodować pogorszenie jej cech organoleptycznych”.
Wszystkie rękawice Ejendals z logo „do kontaktu z żywnością” są zgodne z rozporządzeniem (WE)
nr 1935/2004, rozporządzeniem (WE) nr 2023/2006 oraz rozporządzeniem (UE) nr 11/2011.
ESD
IEC 61340-5-1
IEC 61340-4-3
Skrót ESD oznacza wyładowanie elektrostatyczne. Produkty oznaczone skrótem ESD spełniają obowiązujące kryteria i normy w zakresie zabezpieczeń przed wyładowaniami elektrostatycznymi. Zgodność z wymaganiami dotyczącymi ESD nie może być utożsamiana z właściwościami zapewniającymi bezpieczeństwo elektryczne. Jeżeli miejsce pracy ma znajdować się blisko źródła napięcia, należy przestrzegać przepisów bezpieczeństwa obowiązujących w danym kraju. Aby zapewnić prawidłowe działanie rękawic i obuwia o właściwościach ESD, zarówno wyposażenie osobiste pracowników, jak i miejsce pracy musi cechować odpowiednia przewodność.
Metoda badania
Do weryfikacji rezystancji rękawic chroniących przed ESD wymaganej w danym układzie służy norma międzynarodowa IEC 61340-5-1 według której rezystancja uziemienia (pomiędzy użytkownikiem a podłożem) powinna wynosić poniżej 10⁹ Ω. Test przeprowadza się przy wilgotności 12%. Obuwie testuje się zgodnie z normą IEC 61340-4-3, według której właściwa rezystancja upływu wynosi poniżej 10^8 Ω.